Secundaire bibliografie

Een overzicht van de afzonderlijke publicaties (boeken, brochures, tijdschriften, boekenbijlagen) over het werk van Hugo Claus, gepubliceerd tot en met 2013.

• 2013

  Marc Didden, Hugo Claus. Een hommage, De Bezige Bij, Antwerpen, 2013 

  Hugo Claus. Kleine encyclopedie van Het verdriet, De Bezige Bij, Amsterdam, 2013, met bijdragen van diverse schrijvers en essayisten onder wie Walter van den Broeck, Paul Claes, Piet Meeuse, Piet Piryns en Mark Schaevers.

  De plicht van de dichter. Hugo Claus en de politiek, De Bezige Bij, Antwerpen, 2013, samengesteld door Kevin Absillis, Sarah Beeks, Kris Lembrechts en Georges Wildemeersch, met bijdragen van onder anderen Marnix Beyen en Onno Blom.

  Etudes germaniques, nr. 1, juni 2013, themanummer gewijd aan Hugo Claus, samengesteld door Stéphanie Vanasten, met bijdragen van onder anderen Sarah Beeks, Dirk Van Hulle, Tom Sintobin,  Julien Vermeulen en Pieter Verstraeten.

• 2012

  Vlaanderen, nr. 340, jrg. 61, april 2012, themanummer gewijd aan Hugo Claus, samengesteld door Kris Landuyt, met bijdragen van Sarah Beeks, Katrien Jacobs, Kris Landuyt en Georges Wildemeersch

• 2009

  nord', nr. 54, oktober 2009, themanummer van het Franse tijdschrift gewijd aan Hugo Claus, samengesteld door Monique Dubar, met bijdragen van onder anderen Jean Weisgerber, Daniel De Neve, Jacques De Decker, Georges Wildemeersch, Katrien Jacobs, Dirk De Geest, Marjan Krafft-Groot, Stéphanie Vanasten, Mirande Lucien, Jan Oosterholt, Johan Thielemans, Alain Van Crugten, Gerlinda Swillen en Hans Vanacker.

  Boelvaar Poef, jrg. 9, nrs. 2/3, september 2009, 'Hugo Claus herdacht', met bijdragen van Gerard Raat, Ad Beukering, Jos Muyres en Willem M. Roggeman.

  Patrick Conrad, Getande raadsels. Herinneringen aan Hugo Claus, Meulenhoff/Manteau, Antwerpen, 2009, 168 p.

  Hans Dütting, Hugo Claus. De Reus van Vlaanderen, Aspekt, Soesterberg, 2009, 568 p. (chronologisch geordende documentaire samengesteld aan de hand van her en der verschenen bijdragen)

• 2008

  ‘Claus, vertaler pur sang’, Filter, jrg. 15, nr. 3, september 2008, p. 2-35 (met bijdragen over vertalingen van Ton Naaijkens, Stéphanie Vanasten, Onno Kosters en Herman Jacobs)

  Voor Hugo Claus. De laatste van mijn demonen, De Bezige Bij, Amsterdam, 2008, 143 p. (een bundel toespraken en artikelen naar aanleiding van het overlijden van Hugo Claus onder anderen van Robbert Ammerlaan, Piet Piryns, Erwin Mortier, Michaël Zeeman, Jef Lambrecht, Hugo Camps, Connie Palmen, Dimitri Verhulst, Tom Lanoye, Kees Fens, Suzanne Holtzer, Geert Buelens, Jan Mulder, Marcel Möring, Guy Verhofstadt, Paul Claes, Kees van Kooten en Cees Nooteboom)

  'Hugo Claus 1929-2008', Knack, 26 maart 2008, p. 3 en 80-95 (met bijdragen van Rik van Cauwelaert, Piet Piryns, Frank Hellemans en Herman Jacobs)

  'In memoriam. Hugo Claus (1929-2008), de literaire alleskunner', NRC Handelsblad, 'Boeken', 21 maart 2008, p. 8-9 (boekenbijlage met bijdragen van Cees Nooteboom en Marcel Möring)

  'Hugo Claus 1929-2008', De Morgen, 20 maart 2008, 12 p. (katern met bijdragen van Jeroen de Preter, Guy Verhofstadt, Bert Bultinck, Geert Buelens, Dirk Steenhaut, Eric Rinckhout, Jan Temmerman, Filip Rogiers, en getuigenissen van onder anderen Yves Desmet, Hugo Camps en Bernard Dewulf)

  'Hugo Claus 1929-2008', Het Parool, 'PS Boeken', 20 maart 2008 (boekenbijlage met bijdragen van Theodor Holman, Arie Storm en Kees Keijer en getuigenissen van onder anderen Harry Mulisch, Sylvia Kristel, Joost Zwagerman en Robbert Ammerlaan)

  'Hugo Claus 1929-2008', De Standaard der Letteren, 20 maart 2008, 16 p. (boekenbijlage met bijdragen van Jeroen Overstijns, Jelle van Riet, Marc Reynebeau, Jos Borré, Geert Sels, Jos Joosten, Jan van Hove, Steven de Foer en Paul Claes)

  'Special 25 jaar Het verdriet van België', De Standaard, 'De Standaard der Letteren', 14 maart 2008, 20 p. (boekenbijlage geheel gewijd aan Het verdriet van België met bijdragen van Cees Nooteboom, Marc Reynebeau, Mark Schaevers, Karel Verhoeven, Dimitri Verhulst, Luuk Gruwez, Erwin Mortier, Willem van Zadelhoff en Guy Verhofstadt)

• 2006

  Martien J.G. de Jong, Tussen Everzwijn en Fidel Castro. Het Ik en Nu van Hugo Claus, Aspekt, Soesterberg, 2006, 93 p.

• 2005

  Het teken van de ram. Bijdragen tot de Claus-studie 4, De Bezige Bij, Amsterdam, 2005, 318 p. (met ongepubliceerde en/of ongebundelde gedichten, vertalingen, verhalen, brieven en beschouwingen van Hugo Claus en bijdragen over het werk uit de jaren 1965-1975 van Georges Wildemeersch, Freddy de Vree, Geert Buelens, Katrien Jacobs, Kris Lembrechts en Bart Nuyens, gevolgd door bijdragen over ander werk door Kevin Absillis, Stéphanie Vanasten, Dirk de Geest en Jan Lensen)

  Ad Beukering, Over Het haar van de hond van Hugo Claus, Kontrast, Oosterbeek, 2005, 80 p.

  Hugo Claus. Souvenir, Cobra Museum voor Moderne Kunst, Amstelveen, 2005, 23 p. (geïllustreerde publicatie met een essay van Rudi Fuchs 'Hugo Claus' (Nederlands/Engels) naar aanleiding van de gelijknamige tentoonstelling van 25 september t/m 13 november 2005) 

• 2004

  'Hugo Claus 75', De Standaard, 'DS Letteren', 25 maart 2004 (boekenbijlage met bijdragen van Onno Blom, Jos Joosten, Marc Reynebeau, Frank Albers en Paul Claes)

  Hugo Claus. De foto's van Herman Selleslags, Demian, Antwerpen, 2004, [48 p.] (bevat een selectie van éénentwintig foto's ontleend aan de gelijknamige tentoonstelling die liep in het Antwerpse antiquariaat Demian van 27 maart tot 29 mei 2004)

  'Hugo Claus 75. Zijn woorden, zijn sporen', De Morgen, 'DM Boeken', 31 maart 2004 (boekenbijlage geheel gewijd aan Claus' werk met bijdragen van Johan Vandenbroucke, Paul Demets, Jeroen de Preter, Saskia de Coster en Piet Joostens)

  Wees gegroet, bijlage De Morgen, 5 april 2004, 32 p. (twintig Claus-gedichten gekozen en van commentaar voorzien door onder anderen Henny Vrienten, Hugo Camps, Betty Mellaerts, Roger Raveel, Erwin Mortier, Luc Coorevits, Jan Mulder, Chris Lomme, Guy Verhofstadt, Pat Donnez en Jozef Deleu)

  [Kris Landuyt], Hugo Claus. Wat een boek al niet mag zijn, Antiquariaat de Slegte, Antwerpen, 2004, 79 p. (geïllustreerde catalogus naar aanleiding van de gelijknamige tentoonstelling van 15 mei t/m 19 juni 2004)

  Katrien Jacobs, Kris Landuyt, Kris Lembrechts en Georges Wildemeersch, Hugo Claus. Voor twaalf lezers en een snurkende recensent. Bibliografie van de afzonderlijk verschenen werken, Elmar, Rijswijk, 2004, 325 p.

• 2003

  Georges Wildemeersch, Vrome wensen. Over het literaire werk van Hugo Claus, De Bezige Bij, Amsterdam, 2003, 206 p.

  '20 jaar Het verdriet van België', De Standaard, 'SDLetteren', 5 juni 2003, p. 1-10 (boekenbijlage met bijdragen van Veerle vanden Bosch, Georges Wildemeersch, Mark Cloostermans, Herman Jacobs en Claudio Magris)

• 2002

  ‘Hugo Claus Ongezien’, Revolver, jrg. 28, nr. 4, maart 2002, 132 p. (met bijdragen over leven en werk tot 1971 van Georges Wildemeersch, Saskia de Coster, Katrien Jacobs en Kris Landuyt)

• 2001

  Preis für Europäische Poesie 2001, Stadt Münster, Münster, 2001, 113 p. (uitgave naar aanleiding van de vermelde prijsuitreiking in mei 2001 met het juryverslag, tweetalige fragmenten uit het werk van Hugo Claus en bijdragen van Rob Schouten, Hermann Wallmann, Stefan Hertmans en Jos Joosten)

• 2000

  Het teken van de ram. Bijdragen tot de Claus-studie 3, De Bezige Bij, Amsterdam, 2000, 290 p. (met ongepubliceerde en/of ongebundelde gedichten, verhalen, brieven en beschouwingen van Hugo Claus en bijdragen over het werk uit de jaren 1955-1965 van Georges Wildemeersch, Gert Jan Hemmink, Gerard Raat, Luk van den Dries en Paul Demets, gevolgd door bijdragen over ander werk door Paul Claes en Gerard Raat)

  Georges Wildemeersch, Hugo Claus, VWS-cahiers 2000, jrg. 35, nr. 5, september-oktober 2000, 48 p. (bondige synthese van het werk)

• 1999

  'Claus 70',  De Morgen, 'Café des Arts', 1 april 1999 (boekenbijlage met bijdragen van Hugo Claus, Rudy Pieters, Johan Vandenbroucke, Eric Rinckhout, Jan Temmerman, en getuigenissen onder anderen van Harry Mulisch, Gerard Reve, Jan Vanriet, Pjeroo Roobjee, Sam Bogaerts, Tom Lanoye en Herman Brusselmans)

  'Hugo Claus 70', Toneelecho, jrg. 55, nr. 6, november-december 1999, p. 1-34 (themanummer van het tijdschrift van het Nationaal Vlaams Kristelijk Toneelverbond)

  Georges Wildemeersch en Gwennie Debergh (red.), Hugo Claus. ‘Wat bekommert zich de leeuw om de vlooien in zijn vacht’. Vijftig jaar beschouwing in citaten, tekeningen en overzichten, Peeters, Leuven, 1999, 158 p. (met bijdragen van Dirk de Geest, Gerard Raat, Jaak van Schoor, Christel Stalpaert, Bert Vanheste e.a.)

• 1997

  Jos Joosten en Jos Muyres (red.), Dromen en geruchten. Opstellen over Boon en Claus, Vantilt, Nijmegen, 1997, p. 111-179 (met bijdragen van Georges Wildemeersch, Jos Joosten, Hedwig Speliers, Anja de Feijter en Gerard Raat)

• 1996

  Het teken van de ram. Jaarboek voor de Claus-studie 2, Kritak, Antwerpen & De Bezige Bij, Amsterdam, 1996, 268 p. (met ongepubliceerde gedichten, verhalen en brieven van Hugo Claus en bijdragen over het werk uit de jaren 1950-1955 van Georges Wildemeersch, Gert Jan Hemmink, Dirk de Geest, Jos Joosten, Gerard Raat en Freddy de Vree)

• 1995

  [Gert Jan Hemmink], Hugo Claus. Het grafische werk. Een eerste aanzet tot een oeuvrecatalogus, AMO, Amstelveen, 1995, 43 p.

  Dina en Jean Weisgerber, Claus’ geheimschrift. Een handleiding bij het lezen van Het verdriet van België, VUBPress, Brussel, 1995, 132 p.

  [Paul Demets], Hugo Claus. K.N.T., Nederlands Toneel Gent, Gent, 1995, z.p. (educatieve map)

• 1994

  'Hugo Claus', NRC Handelsblad, 'CS Literair', 25 maart 1994 (boekenbijlage geheel gewijd aan Claus' werk met interviews van Kester Freriks, Marjoleine de Vos, Marianne Vermeijden, Reinjan Mulder, Joyce Roodnat en Geert van Istendael en bijdragen van H.J.A. Hofland, Rudi van Dantzig, Guus Middag en Benno Barnard)

  'Hugo Claus 65 jaar', De Gelderlander, 'Cultuur', (boekenbijlage met een interview van Koos Tuitjer en Jace van de Ven, bijdragen van onder anderen Ton Verbeeten en Camiel Hamans, die getuigenissen bevatten van onder anderen Roger Raveel, Remco Campert, Fons Rademakers, Ton Lutz en Gust Gils)

  'Hugo Claus', Theaterfestival. Terugblik 1994, Stichting Het Theaterfestival, Amsterdam, 1994, p. 81-100 (met getuigenissen onder anderen van Peter Benoy, Frans Redant, Rudi van Vlaanderen en Pjeroo Roobjee en bijdragen van Piet Piryns, Freddy Decreus en Georges Wildemeersch)

  Johan Decavele (red.), Hugo Claus 65, Stadsarchief-Museum Arnold van der Haeghen-Poëziecentrum, Gent, 1994, 127 p. (met bijdragen van Jef van Gool, Dirk de Geest, Freddy de Vree, Jaak van Schoor, Freddy Decreus, Frans Heymans en Gert Jan Hemmink)

  Johan Thielemans, Het Paard Begeerte. Aspecten van het toneel van Hugo Claus, Theater Instituut Nederland, Amsterdam, 1994, 94 p.

  Het teken van de ram. Jaarboek voor de Claus-studie 1, Kritak, Leuven & De Bezige Bij, Amsterdam, 1994, 252 p. (met ongebundelde gedichten van Hugo Claus en bijdragen over leven en werk tot 1950 van Georges Wildemeersch, Gert Jan Hemmink, Dirk de Geest, Jos Joosten, Gerard Raat en Freddy de Vree, gevolgd door bijdragen over ander werk van Paul Claes, Bert Vanheste, Kristel Marcoen en Patrick Peeters)

  ‘Hugo Claus special’, Bulkboek, najaar 1994, 32 p. (met bijdragen van Kester Freriks, Jeanne van Schaik-Willing, Johan Thielemans, Guus Middag, Pierre H. Dubois, Herman de Coninck, Piet Piryns, Graa Boomsma en Francine Smink)

• 1992

  Rudi van der Paardt en Freddy Decreus, Dodelijke dikke wolken, Dimensie, ‘Leidse Opstellen’ 18, Leiden, 1992, 73 p. (over enkele Seneca-bewerkingen)

• 1991

  [Daan Cartens en Freddy de Vree (red.)], Het spiegelpaleis van Hugo Claus, De Bezige Bij, Amsterdam, 1991, 93 p. (deels herdrukte, deels nieuwe beschouwingen onder anderen van Freddy de Vree, Herman de Coninck, Daan Cartens en Pjeroo Roobjee, en getuigenissen onder anderen van Ton Lutz en Lily en Fons Rademakers)

  [Freddy de Vree], Hugo Claus. Beeldend werk 1950-1990, Amersfoortse Culturele Raad, ‘Zonnehof-reeks’ 3, Amersfoort, 1991, 71 p.

• 1990

  De Vlaamse Gids, jrg. 74, nr. 2, maart-april 1990, p. 26-52 (Nederland-Vlaanderen-nummer, gewijd aan Gerrit Kouwenaar en Hugo Claus, met bijdragen van Gerard Raat, Dirk de Geest en Carlos Tindemans)

• 1989

  Dirk de Geest, Onbewoonbare huizen zijn de woorden. Notities rond een gedicht van Hugo Claus uit ‘paal en perk’, Universitaire Pers Leuven, Leuven, 1989 (handelseditie van het proefschrift uit 1986)

• 1987

  Paul Claes, Claus quadrifrons. Vier gezichten van een dichter, Dimensie, ‘Leidse Opstellen’ 6, Leiden, 1987, 53 p. (over de poëzie)

  Pi. Tijdschrift voor poëzie, jrg. 6, nr. 2, juni 1987, p. 32-94 (met bijdragen van Jean Weisgerber, Paul Claes, Dirk de Geest, Marcel Janssens en Marnix Vincent)

• 1986

  G. Verschooten, Hugo Claus kinematografisch of de avonturen van een illustere Belgman in kameraland, Fantasy Film, z.p., 1986, 32 p. (over het filmwerk)

• 1985

  Graa Boomsma, Hugo Claus. Het verdriet van België, Walva-Boek/Van Walraven, ‘Memoreeks’, Apeldoorn, 1985, 48 p. (werd in 1986 herdrukt)

• 1984

  Paul Claes, De mot zit in de mythe. Hugo Claus en de oudheid, De Bezige Bij, ‘Leven & Letteren’, Amsterdam, 1984, 359 p. (bewerkte handelseditie van proefschrift uit 1981)

  Paul Claes, Claus-reading, Manteau, ‘Essayreeks’, Antwerpen, 1984, 178 p. (algemene opstellen en analyses van poëzie en proza)

  Freddy de Vree, Hugo Claus, Uniepers, Amsterdam & Educaboek, Culemborg, ‘Literaire leesbundels’, 1984, 63 p. (met geluidscassette (60 minuten) waarop Hugo Claus leest en Freddy de Vree commentaar levert)

  Bzzlletin, jrg. 12, nr. 113, februari 1984, p. 1-76 (speciaal Claus-nummer met bijdragen van Freddy de Vree, Gerard Raat, Rudi van der Paardt, Willem van Toorn, Rob Schouten, Wiel Kusters en Graa Boomsma)

  Hans Dütting (red.), Over Hugo Claus. Via bestaande modellen. Beschouwingen over het werk van Hugo Claus, Hadewijch, Schoten & de Prom, Baarn, 1984, 268 p. (herdruk van een reeks recensies en kritieken onder anderen van Maurice Roelants, Simon Vestdijk, Jan Walravens, Paul Rodenko, J.H.W. Veenstra, G. Spruyt, Georges Wildemeersch, Wam de Moor, Pierre H. Dubois, Rein Bloem, Jaap Goedegebuure, Pol Hoste, Wim Hazeu en Cyrille Offermans, en van artikelen en essays onder anderen van Julien Weverbergh, Carlos Tindemans, Jean Weisgerber, R. Pierloot, Hans van den Bergh en Paul Claes)

• 1983

  'Gebundeld Verdriet', De Zwijger, jrg. 2, nr. 95, 3 november 1983, p. 5-12 (4 blz. ‘Het Verdriet: Een bui Reacties’, een reeks lezersreacties, en 4 blz. 'De Mondhoeken van ons Verdriet', een groepsinterview met onder anderen Johan Anthierens, Hanneke van Buuren, Leo de Haes, Patricia Linden en Gui Polspoel naar aanleiding van Het verdriet van België)

• 1981

  J.F.P. de Smit, Symboliek in moderne poëzie. Een proeve van theorie en beschrijving, Huis aan de Drie Grachten, Amsterdam, 1981, 205 p. (proefschrift, symbolenduiding in de cyclus ‘Een vrouw’ uit De Oostakkerse gedichten)

  Fons Vandergraesen, Hugo Claus. De Metsiers, De Sikkel, ‘Perspectief op proza’, Malle, 1981, 47 p.

• 1980

  G.F.H. Raat, Over De hondsdagen van Hugo Claus, Wetenschappelijke Uitgeverij, ‘Synthese’, Amsterdam, 1980, 99 p.

  Tijdschrift van de Vrije Universiteit Brussel, jrg. 21, nr. 1, 1980, p. 108-207 (met bijdragen van Georges Wildemeersch, Dina Van Berlaer-Hellemans en Guy Segers)

• 1979

  'Claus vijftig', De Nieuwe, 'De Nieuwe Boeken', 27 april 1979 (boekenbijlage met bijdragen van onder anderen Leo Geerts, V.R., Stefaan van den Bremt en P.d.M.)

  De Vlaamse Gids, ‘Hugo Claus nummer’, jrg. 63, nr. 3, 1979, p. 1-71 (met bijdragen van Willem M. Roggeman, Joris Duytschaever, Paul Claes en Hugo Brems)

  Joris Duytschaever, Over De verwondering van Hugo Claus, Wetenschappelijke Uitgeverij, ‘Synthese’, Amsterdam, 1979, 113 p.

• 1976

  Freddy de Vree (red.), Hugo Claus. Biografische, bibliografische, beschouwelijke, documentaire gegevens, Manteau, ‘Profielreeks’, Brussel, 1976, 55 p. exclusief fotobijlage (een verzameling kritische fragmenten en interviews alsook een herdruk van beschouwingen van Louis Paul Boon, Paul Claes, K.L. Poll, Theo Govaart en Carlos Tindemans)

• 1975

  Michel Dupuis, Hugo Claus, De Nederlandsche Boekhandel, ‘Monografieën over Vlaamse Letterkunde’ 56, Antwerpen-Amsterdam, 1975, 47 p.

  Paul van Aken, Omtrent Suiker van Hugo Claus, Manteau, Brussel-Den Haag, 1975 (werd in 1976 herdrukt)

• 1973

  Georges Wildemeersch, Hugo Claus of Oedipus in het paradijs, J. Sonneville-Nijgh & van Ditmar, ‘Triagnose van een mythe’ 2, Brugge-’s-Gravenhage, 1973, 323 p. (over de poëzie tot 1965 met zijdelingse belichting van de andere activiteiten)

  Bert Kooijman, Hugo Claus, Orion-Desclée de Brouwer, ‘Ontmoetingen’ 106, (Brugge), 1973, 71 p. (beschouwing over leven en werk met bibliografie; in 1976 en 1984 verschenen uitgebreide herdrukken)

• 1971

  Jacques de Decker, Over Claus’ toneel, De Galge, ‘Galgeboekje’ 52, Antwerpen, 1971, 149 p.

• 1970

  - Jean Weisgerber, Hugo Claus. Experiment en traditie, A.W. Sijthoff, ‘Literaire Verkenningen’, Leiden, 1970, 148 p. (bloemlezing met inleiding over modernisme, literaire ontwikkeling en mensbeeld – herdrukt in 1974)

  - Heibel, jrg. 6, nr. 1, 1970, p. 2-52 (met bijdragen van Gust Faes, Luc Vancampenhout en Ivo Wuyts)

• 1967

  - Hugo Claus. De koele minnaar, J. Muusses, ‘Nederlandse Keur’ 58, Purmerend, 1967, 16 p. (enkele gegevens over auteur en boek, o.m. een bloemlezing uit de recensies)

• 1964

  - Johan de Roey, Hugo Claus. Een poreuze man van steen, Lannoo, ‘Idolen en symbolen’ 20, Tielt-Den Haag, 1964, 237 p. (over leven en levensbeschouwing)

• 1962

  - Theo Govaart, Het geclausuleerde beest, Paul Brand, ‘Tweelicht’ V, Hilversum-Antwerpen, 1962, ‘Hugo Claus – de krakende makelaar’, p. 129-224 (een vooral psychologische studie van het vroege werk, voorafgegaan door een analyse van het werk van F. Bordewijk)

  - Theo Govaart, De jongeren en de moderne literatuur, themanummer van het periodieke cahier Blauwdruk, jrg. 3, nr. 15, 1962, 33 p. (p. 19-32 is geheel gewijd aan het werk van Claus

© Kris Lembrechts/Georges Wildemeersch