1980-1989
-
1980
Op 22 januari 1980 wordt Jan zonder Vrees naar Giorgio Gaber gecreëerd door Jan Decleir in de Muntschouwburg te Brussel in een regie van Ton Lutz en Caroline van Gastel. Er verschijnt een slordige tekstbrochure.
Op 1 maart 1980 wordt Rashomon naar Ian Fay en Michael Kenin gecreëerd door het Nederlands Toneel Gent in de Gentse KNS in een regie van Jo Gevers.
Op 24 september van dat jaar wordt Phaedra naar Seneca gecreëerd door Europalia 150 België in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten in een regie van Ton Lutz. Het stuk verschijnt dezelfde maand in boekvorm.
In het kader van dezelfde manifestatie schrijft hij 63 Kwatta-rijmen voor Gans België. Ze horen bij het ganzebord 'Gans België', een plano met tekeningen van en samengesteld door Pierre Alechinsky met commentaar van Claus. Het geheel wordt op 1 oktober ingespeeld.
Op 11 december 1980 wordt de film Vrijdag - Claus tekende voor het scenario, de dialogen en de regie - in roulatie gebracht.
Erik Slagter stelt een boekje samen met teksten over Claus' Hollandse experimentele schildersvrienden uit Parijs Ontmoetingen met Corneille en Appel.
Gerd de Ley verzamelt interviews en enkele krantenartikelen van Claus in de bundel De pen gaat waar het hart niet kan.
Gerard Raat publiceert de monografie Over de hondsdagen van Hugo Claus. -
1981
Reist met Freddy de Vree via de Verenigde Staten naar Mexico. Samen schrijven zij Fiesta, 10 gedichten van beide auteurs bij een verzameling toeristische souvenirs, en Mexico vandaag (1982), de neerslag van 18 uitzendingen voor de BRT, een verslag van hun confrontatie met de Mexicaanse cultuur.
Op 23 mei 1981 wordt Pantagleize naar Michel de Ghelderode gecreëerd door het Nederlands Toneel Gent in de Gentse KNS in een regie van Bernard de Coster.
In september 1981 verschijnt de eerste voorpublicatie uit de roman Het verdriet van België in het maandblad Avenue, 'In Walrijk'.
Op 26 september 1981 wordt Een winters verhaal naar Shakespeare gecreëerd door de KNS te Antwerpen in een regie van Walter Tillemans. De tekst van het stuk verschijnt in december van dat jaar in boekvorm. -
1982
Op 4 februari 1982 wordt De verzoeking gecreëerd door Toneelgroep Centrum in de Toneelschuur te Haarlem in een regie van de auteur. Drie dagen later wordt Een hooglied gecreëerd door dezelfde groep op dezelfde plaats en met dezelfde regisseur.
Op 12 maart 1982 wordt Het haar van de hond gecreëerd door Toneelgroep Theater in de Schouwburg van Apeldoorn in een regie van de auteur en met Marja Habraken, de toenmalige vriendin van Claus, in de hoofdrol. Het stuk verschijnt in het voorjaar in boekvorm.
Op 18 september 1982 wordt Lysistrata naar Aristophanes gecreëerd in het kader van Europalia Hellas door het Nederlands Toneel Gent in de Gentse KNS in een regie van Stavros Doufexis. Van het stuk verschijnen twee verschillende versies.
In oktober 1982 geeft de Cornamona Pers van ex-Bezige Bij-directeur Geert Lubberhuizen de eerste editie uit van de bundel Almanak, 366 verzen, één voor elke dag van het schrikkeljaar.
Op 30 december 1982 legt de auteur de laatste hand aan Het verdriet van België. Op 31 december om 16 uur levert hij het werk te Amsterdam in bij De Bezige Bij.
De film Menuet naar een scenario van Claus, gebaseerd op een roman van Louis Paul Boon en in een regie van Lili Rademakers gaat in première. -
1983
Neemt begin 1983 vakantie in Spanje.
De megahype naar aanleiding van de verschijning van Het verdriet van België leidt tot een megasucces. Het boek wordt op 14 maart 1983 voorgesteld ten huize van De Bezige Bij te Amsterdam en op 17 maart in de Hotsy Totsy te Gent, de privé-club van broer Guido. In een minimum van tijd worden tientallen recensies aan het boek gewijd - de meeste opvallend positief tot uitermate jubelend -, de auteur wordt een maand lang quasi dagelijks geïnterviewd, enzovoort. Tussen maart en november beleeft het boek vijf drukken, goed voor 78.000 exemplaren.
Op 30 april 1983 wordt Hamlet naar Shakespeare gecreëerd door het Nederlands Toneel Gent in de Gentse schouwburg in een regie van Arturo Corso. Het stuk verschijnt pas in 1986 in boekvorm.
De verfilming van het epos van de Vlaamse strijd De leeuw van Vlaanderen wordt ter gelegenheid van het Hendrik Consciencejaar uitgezonden en (ook door de scenarist-regisseur) weinig enthousiast onthaald. -
1984
Ontvangt zijn zesde staatsprijs, de eerste voor proza, voor de roman Het verdriet van België (1983).
Op 4 april 1984 wordt Serenade gecreëerd door het Theatercoöperatief in De Balie te Amsterdam in een regie van Lou Landré. Het stuk verschijnt hetzelfde jaar in twee verschillende uitvoeringen in boekvorm.
Op 14 oktober 1984 overlijdt in Gent moeder Germaine Vanderlinden.
Op 23 november 1984 wordt Droom van een zomernacht naar Shakespeare gecreëerd door het Nieuw Ensemble Raamteater in het Raamteater aan den Drink te Borgerhout in een regie van Walter Tillemans en een bewerking van Pavel Kohout. Het stuk wordt in 1991 als Zomernacht uitgegeven.
Paul Claes publiceert de studie De mot zit in de mythe. Hugo Claus en de oudheid en de essaybundel Claus-reading, terwijl Hans Dütting de verzamelbundel Over Hugo Claus. Via bestaande modellen uitgeeft. -
1985
Publicatie van de eerste Clauseditie door de Amstelveense uitgeverij AMO, Een overtreding. Tussen 1985 en 1998 zal AMO onder leiding van Gert Jan Hemmink meer dan 50 Clauspublicaties uitgeven, doorgaans heruitgaven van beperkte omvang.
Op 2 maart 1985 wordt Blindeman gecreëerd door het Nederlands Toneel Gent in de Gentse KNS in een regie van de auteur. Op 18 april van dat jaar wordt In Kolonos naar Sophokles gecreëerd door Teater Arca in de Gentse Sint-Baafsabdij in een regie van Julien Schoenaerts en de auteur. Het stuk verschijnt in 1986.
Op dezelfde 18de april 1985 wordt de opera Dr. Faustus gecreëerd door de Nederlandse Opera in coproductie met het Théâtre National Opéra de Paris in het Circustheater te Scheveningen in een regie van Charles Hamilton en op muziek van Konrad Boehmer. Het libretto verschijnt in dezelfde maand onder de titel Georg Faust.
Naar aanleiding van het pausbezoek publiceert Claus in april 1985 10 gedichten bij 11 tekeningen van GAL onder de titel Een weerzinwekkend bezoek.
In mei 1985 publiceren Hugo Claus en Freddy de Vree onder het pseudoniem Conny Couperus bij de uitgeverij De Arbeiderspers het humoristische misdaadverhaal Sneeuwwitje en de leeuwerik van Vlaanderen, een groteske satire op de Belgische politiek, de Vlaamse cultuur en de Nederlandse literatuur.
In november 1985 verschijnt, na meer dan een kwarteeuw, een nieuwe verhalenbundel, De mensen hiernaast.
In december 1985 verschijnt de dichtbundel Alibi, die in 1986 bekroond wordt met de Herman Gorterprijs voor poëzie. -
1986
Op 20 februari 1986 overlijdt in Gent na een zware en pijnlijke doodsstrijd vader Jozef Claus.
Ontvangt de Prijs der Nederlandse Letteren voor zijn gehele oeuvre. Naar aanleiding van deze gebeurtenis wordt de bloemlezing Mijn honderd gedichten gepubliceerd, als bijlage bij het weekblad Knack verschijnt de bundel Sonnetten op 100.000 exemplaren, in De Brakke Grond heeft de tentoonstelling Evergreens plaats, er verschijnt een gelijknamige uitgave, enzovoort. -
1987
Verhuist naar de Provence, maar houdt een verblijfplaats aan in Antwerpen.
Ontvangt de Prijs van de Vlaamse Lezer voor de roman Het verdriet van België (1983) en de Achilles Van Ackerprijs voor 'de sociale bewogenheid' die 'grote gedeelten van zijn oeuvre kenmerkt.'
Op 31 januari 1987 wordt te Gent Koning Lear naar Shakespeare gecreëerd door het Nederlands Toneel Gent in een regie van Franz Marijnen. Het stuk verschijnt pas in 1993 in boekvorm.
Van 19 februari tot 29 maart 1987 heeft in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten de tentoonstelling Imitaties plaats. Bij die gelegenheid verschijnt een gelijknamige, losbladige map met imitaties van bewonderde kunstenaars en werken, voorzien van poëtisch commentaar.
Op 26 september 1987 wordt te Antwerpen Romeo en Julia naar Shakespeare gecreëerd door de KNS in een regie van Jo Dua. De tekst van het stuk verschijnt in dezelfde maand.
Op 10 oktober 1987 wordt te Gent De golven van de liefde en van de zee naar Grillparzer gecreëerd door het Nederlands Toneel Gent in een regie van Ulrich Greiff.
Op 31 oktober van dat jaar verschijnt het verhaal Chateau Migraine als Vlaams Boekenweekgeschenk. -
1988
Op 18 februari 1988 wordt Gilles! gecreëerd door Jan Decleir in een regie van de auteur. De tekst verschijnt twee keer, in 1988 en (als Gilles en de nacht) in 1989.
In maart 1988 verschijnt de roman Een zachte vernieling, waarin de auteur terugkijkt op zijn experimentele jaren in Parijs en zijn relatie met Hans Andreus en diens vriendin Odile Liénard voor wie hij een grote genegenheid koesterde.
Van 25 mei tot 25 juni 1988 heeft in Galerie Espace te Amsterdam de tentoonstelling Memoriaal (Werken op papier 1950-1966) plaats.
In mei 1988 verschijnt op groot formaat een uitvoerige selectie kleurenafbeeldingen van Claus' plastisch werk Beelden, toegelicht door Freddy de Vree, Cees Nooteboom, André Goeminne en anderen.
In dezelfde maand organiseert het Museum voor Hedendaagse Kunst Antwerpen de tentoonstelling Werken op papier (1950-1982).
In juli 1988 wordt de verzamelbundel Acht toneelstukken herdrukt als Toneel I, het eerste deel in de lichtblauwe, vierdelige toneelreeks. In 1989 verschijnt Toneel II met het eigen werk uit 1968-1973, in 1991 Toneel III met werk uit 1973-1985 en in 1993 Toneel IV met de antieke bewerkingen 1966-1986.
Op 27 september 1988 wordt Het schommelpaard gecreëerd door de Compagnie van de XXe eeuw in de Amsterdamse Stadsschouwburg in een regie van de auteur. Het stuk verschijnt dezelfde maand in boekvorm. -
1989
Op 1 februari 1989 verschijnt De zwaardvis als het Nederlandse Boekenweekgeschenk in een oplage van meer dan 500.000 exemplaren.
Ter gelegenheid van zijn 60ste verjaardag organiseren de studenten Germaanse Filologie van de Universitaire Instelling Antwerpen (UA) op 29 april 1989 in het MUHKA een Claus-happening met lezingen, een voordracht, een filmvertoning, een interview en een tentoonstelling.
Maakt van zijn roman Omtrent Deedee (1963), die aanvankelijk als scenario was opgezet, de film Het sacrament.
Ontvangt Humo's Gouden Bladwijzer voor de roman Het verdriet van België en de Grand Prix de l'humour noir voor de Franse vertaling van De zwaardvis en een bundel verhalen.
Van 16 december 1989 tot 13 januari 1990 heeft in de Stichting Veranneman te Kruishoutem de tentoonstelling plaats Perte Totale. Selektie uit werken op papier 1950-1985. Tegelijk verschijnt er een gelijknamige publicatie met 60 schetsen en 60 nota's ter herinnering aan de 60ste verjaardag van de kunstenaar.
© Georges Wildemeersch